Skip to content 
Przegląd CEN/CLC/TR 18115:2024
Dokument CEN/CLC/TR 18115:2024, zatytułowany „Zarządzanie i jakość danych dla AI w kontekście europejskim”, jest ciekawym opracowaniem dla organizacji i osób zaangażowanych w dynamicznie rozwijającą się dziedzinę sztucznej inteligencji (AI). W miarę jak AI rewolucjonizuje kolejne branże, znaczenie solidnego zarządzania danymi i ich wysokiej jakości staje się nieocenione. Raport ten podkreśla istotę zarządzania zasobami danych z precyzją i integralnością, aby tworzyć systemy AI godne zaufania, pozbawione uprzedzeń i wspierające innowacyjność. Ponadto ukazuje, jak europejskie strategie AI mogą być zharmonizowane z globalnymi normami, promując współpracę i wymianę najlepszych praktyk. Tak więc obok serii norm ISO/IEC 5259, które związane są z ISO 42001 mamy stricte europejskie opracowanie w ujęciu raportu technicznego.
Łączenie przepisów prawnych z technologią
Jednym z najważniejszych powodów, dla których warto zapoznać się z CEN/CLC/TR 18115:2024, jest jego zdolność do harmonizacji ram legislacyjnych, takich jak europejska ustawa AI Act, Data Governance Act i RODO, z międzynarodowymi normami ISO i IEC. Taka synergia zapewnia, że systemy AI rozwijane w Europie spełniają rygorystyczne standardy etyczne i operacyjne, jednocześnie pozostając konkurencyjnymi na rynku globalnym.
Dokument pomaga zrozumieć, w jaki sposób instrumenty prawne, takie jak AI Act, regulują aspekty jakości danych, przejrzystości i zarządzania, aby minimalizować ryzyko i promować sprawiedliwość. Na przykład, artykuł 10 AI Act wymaga określonych kryteriów dla danych używanych w systemach AI, skupiając się na jakości zbiorów treningowych, dokładności i cyberbezpieczeństwie. CEN/CLC/TR 18115:2024 rozszyfrowuje te wymagania, oferując praktyczne wskazówki dotyczące ich spełnienia.
Kluczowe tematy w CEN/CLC/TR 18115:2024
Ramy zarządzania danymi
Zarządzanie odnosi się do strategicznego nadzoru nad zasobami danych, zapewniając ich odpowiedzialne i skuteczne wykorzystanie. Raport wprowadza modele zarządzania dostosowane do ekosystemu AI, szczegółowo opisując strategie, polityki i struktury decyzyjne, które organizacje mogą wdrażać, aby optymalizować procesy cyklu życia danych. Podkreśla również znaczenie dostosowania praktyk zarządzania do inicjatyw europejskich, takich jak Data Act, który ułatwia udostępnianie danych i interoperacyjność między sektorami.
Modele jakości danych
CEN/CLC/TR 18115:2024 szczegółowo omawia kluczowe aspekty jakości danych, przedstawiając modele oparte na normach ISO, takich jak ISO/IEC 25012 i ISO/IEC 5259-2. Modele te opisują cechy, takie jak dokładność, aktualność, kompletność i reprezentatywność, które są niezbędne do budowy systemów AI wolnych od uprzedzeń i operacyjnych nieefektywności. Raport podkreśla, że utrzymanie wysokiej jakości danych to proces ciągły, obejmujący cały cykl życia danych – od ich pozyskiwania po wycofanie.
Etyka i inkluzywność
Etyczny rozwój AI to powracający temat tego raportu. Propaguje on praktyki zarządzania danymi, które priorytetowo traktują inkluzywność, dostępność i prywatność użytkowników. Dzięki integracji zasad wynikających z RODO i ISO/IEC 42001, raport pokazuje, jak można chronić prawa jednostek, jednocześnie wspierając innowacyjność. Porusza również wyzwania związane z uprzedzeniami, zachęcając organizacje do wdrażania rygorystycznych mechanizmów kontrolnych w celu zapewnienia sprawiedliwych wyników AI.
Integracja z normami międzynarodowymi
Raport przedstawia krajobraz norm związanych z AI, zapewniając szczegółowy przegląd ich komplementarności z europejskimi regulacjami. Kluczowe normy obejmują:
- ISO/IEC 5259: Skoncentrowane na jakości danych w analityce i uczeniu maszynowym.
- ISO/IEC 25059: Rozszerzające ramy SQuaRE o cechy specyficzne dla AI, takie jak przejrzystość i elastyczność funkcjonalna.
- ISO/IEC 8183: Kompleksowe ramy cyklu życia danych AI.
- ISO/IEC 38507: Wytyczne dotyczące odpowiedzialnego korzystania z AI w organizacjach.
Normy te oferują globalną perspektywę, umożliwiając europejskim organizacjom dostosowanie swoich praktyk do międzynarodowych standardów przy jednoczesnym spełnianiu lokalnych wymogów regulacyjnych.
Europejski kontekst: Zintegrowane podejście do zarządzania danymi
CEN/CLC/TR 18115:2024 stanowi fundament wizji Komisji Europejskiej dotyczącej spójnego krajobrazu cyfrowego. Jest zgodny z Europejską Strategią Danych, która dąży do stworzenia jednolitego rynku danych. Dzięki promowaniu współpracy między państwami członkowskimi i sektorami, raport wspiera inicjatywy napędzające wzrost gospodarczy i innowacje technologiczne.
Raport odnosi się również do potrzeb specyficznych dla poszczególnych sektorów, oferując dostosowane wskazówki dla branż takich jak opieka zdrowotna, finanse i automatyka przemysłowa. Na przykład opisuje, w jaki sposób dostawcy opieki zdrowotnej mogą wykorzystywać wysokiej jakości zbiory danych do poprawy wyników pacjentów, jednocześnie zapewniając prywatność i bezpieczeństwo danych.
Dlaczego warto przeczytać ten raport
Daje strategiczne spojrzenie
Dla decydentów, liderów biznesu i naukowców CEN/CLC/TR 18115:2024 oferuje strategiczną mapę drogową umożliwiającą poruszanie się w skomplikowanym świecie technologii AI, zarządzania danymi i wymogów legislacyjnych. Raport wspiera podejmowanie świadomych decyzji, które równoważą innowacyjność z odpowiedzialnością.Daje gotowe do użycia ramy
Raport oferuje modele zarządzania i zapewniania jakości danych, które można łatwo dostosować do potrzeb organizacji każdej wielkości i z każdej branży. Są one nieocenione dla poprawy efektywności operacyjnej i zgodności z regulacjami.Pokazuje etyczne i godne zaufania AI
Kierując się wytycznymi zawartymi w raporcie, organizacje mogą tworzyć systemy AI, które priorytetowo traktują etykę, zaufanie użytkowników i dobro społeczne. Dzięki temu poprawia się reputacja marki i minimalizowane są ryzyka związane z niezgodnością i publiczną krytyką.Pokazuje interoperacyjność i innowacyjność
Dzięki naciskowi na standaryzację i interoperacyjność raport ułatwia płynne udostępnianie danych i współpracę transgraniczną. Jest to szczególnie istotne dla organizacji działających w wielu jurysdykcjach lub planujących ekspansję na nowe rynki.Wskazuje jak przewidywać zmiany w AI
W dobie szybkiego rozwoju technologicznego pozostawanie na bieżąco z nowymi trendami i standardami jest kluczowe. CEN/CLC/TR 18115:2024 wyposaża czytelników w wiedzę, która pozwala przewidywać wyzwania i wykorzystywać szanse w dynamicznym krajobrazie AI.
Podsumowanie
CEN/CLC/TR 18115:2024 to nie tylko raport techniczny – to plan działania dla wszystkich zainteresowanych rozwojem AI i zarządzaniem danymi. Jego kompleksowe podejście, łączące przepisy prawne, etykę i międzynarodowe standardy, czyni go niezbędnym źródłem informacji dla każdego, kto rozwija lub reguluje systemy AI. Stosując zasady opisane w raporcie, interesariusze mogą przyczynić się do budowy bardziej etycznego, innowacyjnego i zrównoważonego ekosystemu AI.
Nie przegap okazji, aby zgłębić ten dokument. Niezależnie od tego, czy jesteś decydentem, liderem branży czy akademikiem, CEN/CLC/TR 18115:2024 oferuje bezcenne wskazówki, które mogą kształtować przyszłość AI w Europie i poza nią. Norma stanowi także ciekawe rozszerzenie tematu jakości danych w kontekście normy ISO 42001.
Zespół Centre of Excellence / QSCert
Zapraszamy do współpracy
Bibliografia:
- CEN/CLC/TR 18115:2024 Data governance and quality for AI within the European context, webstore – link;
- ISO/IEC 42001:2023 Information technology — Artificial intelligence — Management system, https://www.iso.org/standard/81230.html