Skip to content 
Wprowadzenie do art. 8.4 ISO 37001
ISO 37001 jest międzynarodowym standardem dotyczącym systemów zarządzania przeciwdziałaniem korupcji. Przedstawia on zintegrowany pakiet wytycznych i praktyk, które są zaprojektowane, aby asystować organizacjom w zahamowaniu korupcji i promowaniu postępowania opartego na zasadach etyki i przejrzystości. Fundamentalnym elementem ISO 37001 są nieekonomiczne mechanizmy kontrolne, w normie nazywane niefinansowe środki nadzoru, które stanowią efektywną metodologię do rozpoznawania, eliminacji oraz ograniczania ryzyka korupcji w organizacji.
W kolejnych artykułach na naszym blogu w Aktualnościach będziemy starali się przybliżyć poza normowo te artykuły, które z jednej strony są kluczowymi elementami systemu antykorupcyjnego, a z drugiej są czasami zbyt powierzchownie traktowane, co może ograniczać ich skuteczność użycia w tym celu.
Korzyści z wdrożenia ISO 37001
Implementacja ISO 37001 i skupienie na nieekonomicznych mechanizmach kontrolnych oferuje wiele korzyści dla firm i instytucji. Poniżej znajdują się niektóre z nich:
- Zapobieganie korupcji : ISO 37001 umożliwia wdrożenie efektywnych środków kontroli, które asystują organizacji w zmniejszaniu ryzyka korupcji. Dzięki jasno określonym procedurom i strategiom antykorupcyjnym, organizacje są w stanie identyfikować potencjalne zagrożenia i podjąć właściwe działania prewencyjne.
- Poprawa reputacji firmy : Implementacja ISO 37001 i wykorzystanie nieekonomicznych mechanizmów kontroli świadczy o zaangażowaniu firmy w walkę przeciwko korupcji. W rezultacie, przyczynia się do budowania pozytywnego wizerunku firmy, zarówno w percepcji klientów, jak i partnerów biznesowych.
- Zwiększenie zaufania interesariuszy : Posiadanie certyfikatu ISO 37001 stanowi potwierdzenie, że firma przestrzega wysokich standardów antykorupcyjnych. To z kolei przekłada się na większe zaufanie ze strony interesariuszy, takich jak inwestorzy, klienci i partnerzy biznesowi.
Proces wdrażania ISO 37001
To pierwszy ale jednocześnie kluczowy element budowania odporności korupcyjnej organizacji. Wdrożenie ISO 37001 wymaga przemyślanego i systematycznego podejścia. Obejmuje ono kilka kluczowych etapów:
- Ocena ryzyka : Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie szczegółowej oceny ryzyka związanego z korupcją w organizacji. To pozwala zidentyfikować obszary o podwyższonym ryzyku i skoncentrować się na nich podczas dalszych działań.
- Polityka antykorupcyjna : Następnym krokiem jest opracowanie i wdrożenie polityki antykorupcyjnej. Polityka ta powinna jasno określać zasady i wartości, którymi firma się kieruje, oraz stanowić podstawę dla dalszych działań w zakresie zapobiegania korupcji.
- Procedury i kontrole: Kolejnym etapem jest selekcja i opracowanie wewnętrznych rozwiązań, które mają formę procedur, instrukcji lub polityk, w zależności od poziomu kompetencyjnego, któremu są dedykowane.
Procedury i kontrole
Po ustaleniu polityki antykorupcyjnej, organizacja powinna opracować konkretne procedury i kontrole, które będą służyć jako narzędzia w zapobieganiu korupcji. Przykładowe działania, które można podjąć, to:
- Szkolenia dla pracowników : Organizacja powinna zapewnić regularne szkolenia dotyczące antykorupcji dla wszystkich pracowników. Szkolenia te powinny objąć tematy takie jak identyfikowanie i zgłaszanie sytuacji związanych z korupcją, konflikty interesów oraz przestrzeganie zasad etyki zawodowej.
- Audyty wewnętrzne : Przeprowadzanie regularnych audytów wewnętrznych pozwala na monitorowanie skuteczności działań antykorupcyjnych. Audyty te powinny obejmować ocenę zgodności z polityką antykorupcyjną, analizę ryzyka oraz identyfikację obszarów wymagających poprawy.
- Śledzenie i raportowanie : Organizacja powinna posiadać system śledzenia i raportowania incydentów związanych z korupcją. Powinno to obejmować mechanizmy, które umożliwiają pracownikom zgłaszanie podejrzanych zachowań, a także procedury postępowania w przypadku takich zgłoszeń.
Nieekonomiczne mechanizmy kontroli w praktyce
Przyjrzyjmy się teraz kilku konkretnym przykładom nieekonomicznych mechanizmów kontroli, które można zastosować w praktyce:
- Etyka i integralność : W organizacji powinno się promować wysokie standardy etyki i integralności. Powinno to obejmować jasno określone zasady postępowania, które są znane wszystkim pracownikom, a także mechanizmy monitorowania i egzekwowania tych zasad.
- Procedury kontroli dostępu : Organizacja powinna wprowadzić procedury kontroli dostępu do poufnych informacji i zasobów. Ograniczenie dostępu tylko do osób upoważnionych pomaga w minimalizowaniu ryzyka korupcji.
- Monitorowanie transakcji : Wdrożenie systemu monitorowania transakcji finansowych i biznesowych może pomóc w wykrywaniu podejrzanych zachowań. Dzięki odpowiednim narzędziom informatycznym można identyfikować nieprawidłowości i podejrzane wzorce działania.
- Kodeks postępowania : Opracowanie i wdrożenie kodeksu postępowania, który dotyczy m.in. przyjmowania łapówek, konfliktów interesów czy korzystania z poufnych informacji, jest kluczowym elementem w zapobieganiu korupcji.
Wyzwania i bariery
Wdrażanie ISO 37001 i nieekonomicznych mechanizmów kontroli może napotkać pewne wyzwania i przeszkody. Oto kilka z nich:
- Zmiana kultury organizacyjnej : Przejście na bardziej etyczną i antykorupcyjną kulturę może być trudne, zwłaszcza jeśli organizacja wcześniej nie skupiała się na tych wartościach. Wymaga to zaangażowania zarządu, edukacji pracowników i systematycznego wprowadzania zmian.
- Brak świadomości : Często brakuje świadomości wśród pracowników na temat zagrożeń związanych z korupcją oraz roli, jaką mogą odegrać w ich zapobieganiu. Konieczne jest zwiększenie świadomości poprzez szkolenia i kampanie edukacyjne.
- Brak zasobów : Wdrożenie ISO 37001 i nieekonomicznych mechanizmów kontroli może wymagać dodatkowych zasobów finansowych, ludzkich i czasowych. Organizacje muszą być przygotowane na inwestycje w proces wdrażania i utrzymanie systemu.
- Złożoność regulacji : Środowisko prawne i regulacyjne może być skomplikowane, zwłaszcza jeśli działasz na wielu rynkach międzynarodowych. Organizacje muszą być dobrze zaznajomione z obowiązującymi przepisami antykorupcyjnymi i dostosowywać się do nich.
Podsumowanie
ISO 37001 i nieekonomiczne mechanizmy kontroli stanowią ważne narzędzia w walce z korupcją i promowaniu etycznego działania w organizacjach. Wdrożenie tych środków przynosi wiele korzyści, takich jak zapobieganie korupcji, poprawa wizerunku firmy i zwiększenie zaufania interesariuszy.
Jednak wdrożenie wymaga systematycznego podejścia, uwzględnienia konkretnych procedur i kontroli oraz przełamania różnych wyzwań i przeszkód. Praca nad zmianą kultury organizacyjnej, zwiększenie świadomości, dostosowanie się do regulacji i alokacja odpowiednich zasobów są kluczowe dla sukcesu wdrożenia.
ISO 37001 i nieekonomiczne mechanizmy kontroli stanowią fundamenty walki z korupcją i budowania etycznego środowiska biznesowego. Ich wdrożenie może przyczynić się do tworzenia organizacji opartej na zasadach transparentności, uczciwości i odpowiedzialności.
Więcej na temat certyfikacji ISO 37001 znajdziesz na stronie produktowej w zakładce certyfikacja ISO 37001
Zapraszamy do współpracy i kontaktu
Zespół Centre of Excellence – QSCert