ISO 45002 – Jak wdrożyć SZBHP

Przewodnik jest zbudowany na takich samych zasadach jak norma ISO 45001, czyli układ wymagań od art. 4 do art.10. Oczywiście zachęcam do lektury i sprawdzenia czy zastosowane w swoich systemach rozwiązania są jakoś zbieżne z przykładami przedstawionymi w tym dokumencie. A jest ich licząc na szybko z 70. Sam pkt 4 dotyczący kontekstu organizacji został przedstawiony na 8 stronach, co przy pół strony w normie zasadniczej powinno zachęcić do sięgnięcia po wytyczne. Przedstawmy je w części aby zainspirować do często słabo rozpracowanego tematu analizy otoczenia dalszego i bliższego, czyli normowo zwanego kontekstem.

„…Organizacja powinna mieć świadomość, że kwestie zewnętrzne i wewnętrzne mogą się zmieniać, dlatego należy je monitorować i dokonywać przeglądów. Wskazane jest, aby organizacja przeprowadzała przeglądy swojego kontekstu w zaplanowanych odstępach czasu oraz poprzez działania takie jak przegląd zarządzania. Przykładami zagadnień zewnętrznych, które mogą mieć wpływ na zamierzone wyniki systemu zarządzania bhp są:

• sytuacja gospodarcza i finansowa, działalność gospodarcza;
• sektor biznesu, rynki zbytu, działalność w handlu międzynarodowym, potrzeby i oczekiwania zainteresowanych stron (kontrahentów, firm ubezpieczeniowych itp.);
• wymagania dotyczące łańcucha dostaw, w tym współczesnego niewolnictwa;
• zagrożenia terrorystyczne;
• innowacje technologiczne, ewolucja sprzętu, produktów i systemów, znajomość skutków BHP dla produktów i sprzętu roboczego;
• niepokojów politycznych i społecznych;
• wymagania prawne i inne wymagania, w tym ustawodawstwo, porozumienia sektorowe, konwencje i dobrowolne porozumienia, do których organizacja się podpisała;
• potrzeby i oczekiwania instytucjonalne;
• położenie geograficzne przedsiębiorstwa;
• problemy środowiskowe, które mogą mieć wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo, w tym zmiany klimatu i zanieczyszczenie środowiska;
• potencjalne sytuacje kryzysowe, w tym pandemie, ale także powodzie, trzęsienia ziemi itp.

Przykładami kwestii wewnętrznych, które mogą wpływać na zamierzone wyniki systemu zarządzania BHP są:

• konsultacji i uczestnictwa, kwestii zgłaszanych przez pracowników i inne zainteresowane strony, które mogą mieć wpływ na wewnętrzne działania organizacji i jej system zarządzania bhp;
• wymagania wewnętrzne, w tym polityki i praktyki, misja, wizja, wartości, cele, strategie, umowy i wytyczne;
• co w przeszłości było znane jako przyczyna obrażeń i złego stanu zdrowia;
• struktura organizacyjna i model zarządzania, zakres prac, przesunięcia prac, role, funkcje i obowiązki;
• centra robocze i dystrybucja;
• demografia (np. płeć pracowników, przedział wiekowy, tożsamość rasowa, zakres języków, pracownicy niepełnosprawni);
• warunki i rozszerzenie zakresu usług i działalności;
• globalizacja i internalizacja przedsiębiorstwa;
• różnorodność kulturowa (np. integracja, tożsamość rasowa i pochodzenie, przekonania kulturowe i religijne, biegłość językowa, umiejętność czytania i pisania oraz poziom wykształcenia);
• zasoby finansowe, ludzkie (dostępność, kompetencje itp.) i technologiczne (dostępność i warunki wyposażenia, produktów, obiektów, systemów i miejsc pracy) oraz dystrybucja zasobów;
• planowanie ogólne;
• procesy, produkty i usługi.

Organizacja może zdecydować się na udokumentowanie tych informacji, jeżeli chce przyjąć bardziej ustrukturyzowane podejście do swojego systemu zarządzania bhp. Jednakże brak takiej dokumentacji nie powinien wpływać na zdolność organizacji do ubiegania się i wykazywania zgodności z ISO 45001, jeżeli może ona udowodnić ustrukturyzowane podejście za pomocą innych środków. Organizacja może wykorzystać różne metodologie do określenia i oceny kwestii zewnętrznych i wewnętrznych. Jednym z przykładów jest analiza mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń…”

To tylko część rozpracowania tematu kontekstu, a gdy prześledzi się wspomniane 8 stron można zbudować sobie stałą potrzebę monitorowania tego elementu systemu, gdyż kreuje on stosunkowo dużo zmian w otoczeniu, które mogą mieć wpływ na nasz system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Do takich samych działań zachęcamy organizacje, które mają wdrożony system zarządzania ciągłością działania wg ISO 22301, gdzie bezpieczeństwo biznesu też zawiera element ludzki.